M
Mehmet
Misafir
Birisi esnediğinde sizin de esnediğiniz oldu mu? Ya da esneme hakkında konuşurken bile kendinizi tutamadığınız? Bu oldukça yaygın durumun arkasında basit bir yorgunluktan daha fazlası yatıyor olabilir. Bilim insanları, bulaşıcı esnemenin nedenlerini araştırıyor ve cevaplar sosyal bağlarımız ve empati yeteneğimizle ilgili gibi görünüyor.
Yapılan araştırmalar, bir başkası esnediğinde bizim de esnememizin büyük ölçüde empatiyle ilişkili olduğunu gösteriyor. Yani, karşımızdaki kişinin duygusal durumunu anlama ve paylaşma yeteneğimizle ilgili. Bu davranışın, grup içindeki sosyal bağları güçlendirmeye ve grup üyelerinin ruh hallerini veya davranışlarını senkronize etmeye (birbirine uyumlu hale getirmeye) yardımcı olabileceği düşünülüyor. Hatta bazı çalışmalar, empati testlerinde daha yüksek puan alan kişilerin bulaşıcı esnemeye daha yatkın olduğunu ortaya koymuş. Ayrıca, sosyal ipuçlarını farklı işleyebilen otizm spektrumundaki çocuklarda bulaşıcı esnemenin daha az görülmesi de bu teoriyi destekliyor.
Birini esnerken görmek en yaygın tetikleyici olsa da, tek sebep bu değil. Birinin esnediğini duymak, hatta esneme hakkında okumak veya düşünmek bile bizde esneme isteği uyandırabiliyor. Bu, bastırması oldukça zor olan, istemsiz bir refleks olarak kabul ediliyor. Beynimiz, bu sosyal ipucunu aldığında otomatik olarak tepki veriyor gibi görünüyor. Bu durum genellikle 4-5 yaş civarında, çocukların sosyal ve duygusal becerileri geliştikçe ortaya çıkmaya başlıyor.
İşin ilginç yanı, bulaşıcı esnemenin sadece insanlara özgü olmaması. Şempanzeler, köpekler, kurtlar gibi diğer sosyal hayvanlarda da benzer davranışlar gözlemlenmiş. Bu durum, bulaşıcı esnemenin evrimsel kökenlerinin olabileceğini ve sosyal gruplar içinde iletişimin veya bağ kurmanın bir parçası olarak gelişmiş olabileceğini düşündürüyor.
Bulaşıcı esnemenin altında yatan kesin nörolojik mekanizma hala tam olarak anlaşılmış değil. Ancak bilim insanları, beyindeki empati, sosyal algı ve taklit etme ile ilgili bölgelerin bu süreçte rol oynadığını düşünüyor. Yorgun veya sıkıldığımızda kendiliğinden esnememizden (spontan esneme) farklı olan bu bulaşıcı esnemenin sırlarını çözmek için araştırmalar devam ediyor. Spontan esnemenin ise beyin sıcaklığını düzenlemek gibi farklı fizyolojik işlevleri olabileceği düşünülüyor.
Esnemenin Sırrı Çözülüyor: Neden Başkasını Görünce Biz de Esneriz? yazısı ilk önce BeeTekno yayınlanmıştır.
Okumaya devam et...
Bulaşıcı Esneme Empati Yeteneğimizle Bağlantılı Bulundu
Yapılan araştırmalar, bir başkası esnediğinde bizim de esnememizin büyük ölçüde empatiyle ilişkili olduğunu gösteriyor. Yani, karşımızdaki kişinin duygusal durumunu anlama ve paylaşma yeteneğimizle ilgili. Bu davranışın, grup içindeki sosyal bağları güçlendirmeye ve grup üyelerinin ruh hallerini veya davranışlarını senkronize etmeye (birbirine uyumlu hale getirmeye) yardımcı olabileceği düşünülüyor. Hatta bazı çalışmalar, empati testlerinde daha yüksek puan alan kişilerin bulaşıcı esnemeye daha yatkın olduğunu ortaya koymuş. Ayrıca, sosyal ipuçlarını farklı işleyebilen otizm spektrumundaki çocuklarda bulaşıcı esnemenin daha az görülmesi de bu teoriyi destekliyor.
Görmek, Duymak, Hatta Düşünmek Bile Esnemeyi Tetikliyor
Birini esnerken görmek en yaygın tetikleyici olsa da, tek sebep bu değil. Birinin esnediğini duymak, hatta esneme hakkında okumak veya düşünmek bile bizde esneme isteği uyandırabiliyor. Bu, bastırması oldukça zor olan, istemsiz bir refleks olarak kabul ediliyor. Beynimiz, bu sosyal ipucunu aldığında otomatik olarak tepki veriyor gibi görünüyor. Bu durum genellikle 4-5 yaş civarında, çocukların sosyal ve duygusal becerileri geliştikçe ortaya çıkmaya başlıyor.
Esneme Sadece İnsanlara Özgü Bir Durum Olarak Görülmüyor
İşin ilginç yanı, bulaşıcı esnemenin sadece insanlara özgü olmaması. Şempanzeler, köpekler, kurtlar gibi diğer sosyal hayvanlarda da benzer davranışlar gözlemlenmiş. Bu durum, bulaşıcı esnemenin evrimsel kökenlerinin olabileceğini ve sosyal gruplar içinde iletişimin veya bağ kurmanın bir parçası olarak gelişmiş olabileceğini düşündürüyor.
Beyindeki Tam Mekanizma Hala Gizemini Koruyor
Bulaşıcı esnemenin altında yatan kesin nörolojik mekanizma hala tam olarak anlaşılmış değil. Ancak bilim insanları, beyindeki empati, sosyal algı ve taklit etme ile ilgili bölgelerin bu süreçte rol oynadığını düşünüyor. Yorgun veya sıkıldığımızda kendiliğinden esnememizden (spontan esneme) farklı olan bu bulaşıcı esnemenin sırlarını çözmek için araştırmalar devam ediyor. Spontan esnemenin ise beyin sıcaklığını düzenlemek gibi farklı fizyolojik işlevleri olabileceği düşünülüyor.
Esnemenin Sırrı Çözülüyor: Neden Başkasını Görünce Biz de Esneriz? yazısı ilk önce BeeTekno yayınlanmıştır.
Okumaya devam et...