M
Mehmet
Misafir
ABD merkezli biyoteknoloji şirketi Colossal Biosciences, yaklaşık 12.500 yıl önce nesli tükenen ulu kurtları (Aenocyon dirus) genetik mühendisliği ve klonlama teknolojileri kullanarak yeniden hayata döndürmeyi başardığını duyurdu. Şirket, bu başarıyı “dünyanın ilk başarılı nesli tükenmiş hayvan canlandırması” olarak tanımladı.
Dallas merkezli Colossal Biosciences, antik DNA, klonlama ve gen düzenleme teknolojilerini kullanarak ulu kurdun en yakın yaşayan akrabası olan gri kurdun genlerini değiştirerek üç ulu kurt yavrusu oluşturduklarını açıkladı. Sonuç, soyu tükenmiş atasına görünüm olarak benzeyen melez bir tür oldu.
Ulu kurt, HBO’nun “Game of Thrones” dizisinde yer alan korkunç kurtlara ilham kaynağı olan ve bir zamanlar Kuzey Amerika’da yaşayan güçlü bir avcıydı. Gri kurtlardan daha büyük olan ulu kurtlar, “biraz daha geniş bir kafaya, açık renkli kalın kürklerine ve daha güçlü çeneye” sahipti.
Klonlanan hayvanların yaşam süreleri konusunda bilim dünyasında hala soru işaretleri bulunuyor. İlk klonlanan memeli olan Dolly adlı koyun 1996 yılında doğmuş ve yaklaşık 7 yıl yaşamıştı (5 Temmuz 1996 – 14 Şubat 2003). Klonlanan hayvanların genellikle normal yaşam sürelerinden daha kısa ömürlü oldukları ve çeşitli sağlık sorunlarıyla karşılaşabildikleri biliniyor.
Türkiye’de de klonlama çalışmaları yapılmış ve önemli başarılar elde edilmiştir. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nde 21 Kasım 2007 tarihinde dünyaya gelen Türkiye’nin ilk klon koyunu Oyalı, 16 Nisan 2012 tarihinde 4,5 yaşındayken hayatını kaybetmiştir. Oyalı, 30 Mart 2011 tarihinde sağlıklı bir yavru dünyaya getirerek anne olmuştu. Bu çalışma TÜBİTAK ve Devlet Planlama Teşkilatı tarafından desteklenmişti.
Şu anda yaşları üç ila altı ay arasında değişen ulu kurt yavruları, uzun beyaz tüylere, güçlü çenelere sahip ve yaklaşık 36 kilo ağırlığında. İki erkek ulu kurt yavrusu 1 Ekim 2024’te, dişi yavru ise 30 Ocak 2025’te dünyaya geldi.
Colossal Biosciences’ın baş hayvan sorumlusu Matt James, yavruların “insanlara alışık” ancak evcil olmadıklarını söyledi. İki büyük erkek ulu kurt “her gün yaşam alanlarını daha fazla keşfediyor” ancak günde iki kez beslenmek için üsse geri dönüyor. James, gelecekte “sürüyü büyütmeyi” umduğunu belirtti.
“Hala çok fazla yavru davranışı görüyoruz. Bence gri kurtlara göre çok daha mesafeli, çok daha ürkekler. Henüz tüm davranışlarını tam olarak sergilediklerini görmedik. Hala yavru durumdalar – testosteron artışı yaşadıklarında, çok ilginç davranışlar göreceklerini düşünüyorum,” dedi James.
Uzmanlar, klonlanan hayvanların yaşam sürelerinin ve sağlık durumlarının genetik yapılarına, bakım koşullarına ve çevresel faktörlere bağlı olarak değişebileceğini vurguluyor. Colossal Biosciences, ulu kurtların 2.000 dönümlük bir alanda, 3 metre yüksekliğinde “hayvanat bahçesi kalitesinde” çitlerle çevrili bir tesiste yaşadığını ve güvenlik personeli, dronlar ve canlı kamera yayınlarıyla izlendiğini açıkladı.
Colossal Biosciences, 2021 yılından beri mamut, dodo kuşu ve Tazmanya kaplanını yeniden canlandırmak için çalışmalar yürütüyor. Şirket, daha önce ulu kurtlar üzerindeki çalışmalarını kamuoyuna duyurmamıştı.
Şirketin kurucu ortağı ve CEO’su Ben Lamm, “Bu büyük kilometre taşı, uçtan uca nesli tükenmiş türleri canlandırma teknolojimizin işe yaradığını gösteren gelecekteki birçok örneğin ilki,” dedi. “Ekibimiz 13.000 yıllık bir dişten ve 72.000 yıllık bir kafatasından DNA alarak sağlıklı ulu kurt yavruları üretti.”
Bilim dünyasında nesli tükenen hayvanların geri getirilmesi konusunda farklı görüşler bulunuyor. Bazı bilim insanları, bu tür çalışmaların biyolojik çeşitliliği artırmak ve nesli tükenmekte olan türleri korumak için önemli olduğunu savunurken, diğerleri etik kaygılar ve ekosistemlere olası etkileri konusunda endişelerini dile getiriyor.
Şimdiye kadar klonlanan ve en uzun yaşayan hayvanlar arasında bazı sığırlar ve kediler bulunuyor. Klonlanan ilk evcil hayvan olan “CC” (Carbon Copy) adlı kedi, 2001 yılında doğdu ve diğer klonlanmış hayvanlarda görülen sağlık sorunlarından uzak bir yaşam sürdü.
Dünyada klonlama çalışmalarında önemli başarılar elde edilmiştir. İlk klonlanan memeli olan Dolly’den sonra, farklı ülkelerde çeşitli hayvan türleri başarıyla klonlanmıştır. Türkiye’de de İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nde gerçekleştirilen çalışmalar sonucunda Oyalı adlı koyun klonlanmış ve 4,5 yıl yaşamıştır.
Ancak klonlanan hayvanların çoğu, doğumdan sonra veya yaşamlarının erken dönemlerinde çeşitli sağlık sorunlarıyla karşılaşıyor. Bilim insanları, klonlama teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte bu sorunların azalacağını ve klonlanan hayvanların yaşam sürelerinin uzayacağını umut ediyor.
Colossal Biosciences, ulu kurt araştırması sırasında geliştirilen yeni, daha az invaziv bir klonlama yaklaşımı kullanarak, nesli tükenmekte olan en kritik kurt türü olan kızıl kurtların iki yavrusunu da klonladıklarını duyurdu. Şirket, nesli tükenen hayvanları geri getirmek için kullanılan teknolojilerin, nesli tükenmekte olan hayvanları korumaya da doğrudan yardımcı olabileceğini umuyor.
Klonlanıp En Uzun Yaşayan Canlılar: Ulu Kurtlar, Oyalı, Dolly yazısı ilk önce BeeTekno yayınlanmıştır.
Okumaya devam et...
Dallas merkezli Colossal Biosciences, antik DNA, klonlama ve gen düzenleme teknolojilerini kullanarak ulu kurdun en yakın yaşayan akrabası olan gri kurdun genlerini değiştirerek üç ulu kurt yavrusu oluşturduklarını açıkladı. Sonuç, soyu tükenmiş atasına görünüm olarak benzeyen melez bir tür oldu.
Ulu kurt, HBO’nun “Game of Thrones” dizisinde yer alan korkunç kurtlara ilham kaynağı olan ve bir zamanlar Kuzey Amerika’da yaşayan güçlü bir avcıydı. Gri kurtlardan daha büyük olan ulu kurtlar, “biraz daha geniş bir kafaya, açık renkli kalın kürklerine ve daha güçlü çeneye” sahipti.
Klonlanan ulu kurtlar ne kadar yaşayacak?
Klonlanan hayvanların yaşam süreleri konusunda bilim dünyasında hala soru işaretleri bulunuyor. İlk klonlanan memeli olan Dolly adlı koyun 1996 yılında doğmuş ve yaklaşık 7 yıl yaşamıştı (5 Temmuz 1996 – 14 Şubat 2003). Klonlanan hayvanların genellikle normal yaşam sürelerinden daha kısa ömürlü oldukları ve çeşitli sağlık sorunlarıyla karşılaşabildikleri biliniyor.
Türkiye’de de klonlama çalışmaları yapılmış ve önemli başarılar elde edilmiştir. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nde 21 Kasım 2007 tarihinde dünyaya gelen Türkiye’nin ilk klon koyunu Oyalı, 16 Nisan 2012 tarihinde 4,5 yaşındayken hayatını kaybetmiştir. Oyalı, 30 Mart 2011 tarihinde sağlıklı bir yavru dünyaya getirerek anne olmuştu. Bu çalışma TÜBİTAK ve Devlet Planlama Teşkilatı tarafından desteklenmişti.
Şu anda yaşları üç ila altı ay arasında değişen ulu kurt yavruları, uzun beyaz tüylere, güçlü çenelere sahip ve yaklaşık 36 kilo ağırlığında. İki erkek ulu kurt yavrusu 1 Ekim 2024’te, dişi yavru ise 30 Ocak 2025’te dünyaya geldi.
Klonlanan kurtlar yaşamaya devam edecek mi?
Colossal Biosciences’ın baş hayvan sorumlusu Matt James, yavruların “insanlara alışık” ancak evcil olmadıklarını söyledi. İki büyük erkek ulu kurt “her gün yaşam alanlarını daha fazla keşfediyor” ancak günde iki kez beslenmek için üsse geri dönüyor. James, gelecekte “sürüyü büyütmeyi” umduğunu belirtti.
“Hala çok fazla yavru davranışı görüyoruz. Bence gri kurtlara göre çok daha mesafeli, çok daha ürkekler. Henüz tüm davranışlarını tam olarak sergilediklerini görmedik. Hala yavru durumdalar – testosteron artışı yaşadıklarında, çok ilginç davranışlar göreceklerini düşünüyorum,” dedi James.
Uzmanlar, klonlanan hayvanların yaşam sürelerinin ve sağlık durumlarının genetik yapılarına, bakım koşullarına ve çevresel faktörlere bağlı olarak değişebileceğini vurguluyor. Colossal Biosciences, ulu kurtların 2.000 dönümlük bir alanda, 3 metre yüksekliğinde “hayvanat bahçesi kalitesinde” çitlerle çevrili bir tesiste yaşadığını ve güvenlik personeli, dronlar ve canlı kamera yayınlarıyla izlendiğini açıkladı.
Bilim adamları başka hangi nesli tükenmiş canlıları klonlamayı düşünüyor?
Colossal Biosciences, 2021 yılından beri mamut, dodo kuşu ve Tazmanya kaplanını yeniden canlandırmak için çalışmalar yürütüyor. Şirket, daha önce ulu kurtlar üzerindeki çalışmalarını kamuoyuna duyurmamıştı.
Şirketin kurucu ortağı ve CEO’su Ben Lamm, “Bu büyük kilometre taşı, uçtan uca nesli tükenmiş türleri canlandırma teknolojimizin işe yaradığını gösteren gelecekteki birçok örneğin ilki,” dedi. “Ekibimiz 13.000 yıllık bir dişten ve 72.000 yıllık bir kafatasından DNA alarak sağlıklı ulu kurt yavruları üretti.”
Bilim dünyasında nesli tükenen hayvanların geri getirilmesi konusunda farklı görüşler bulunuyor. Bazı bilim insanları, bu tür çalışmaların biyolojik çeşitliliği artırmak ve nesli tükenmekte olan türleri korumak için önemli olduğunu savunurken, diğerleri etik kaygılar ve ekosistemlere olası etkileri konusunda endişelerini dile getiriyor.
Klonlanıp en uzun yaşayan canlılar hangileri oldu?
Şimdiye kadar klonlanan ve en uzun yaşayan hayvanlar arasında bazı sığırlar ve kediler bulunuyor. Klonlanan ilk evcil hayvan olan “CC” (Carbon Copy) adlı kedi, 2001 yılında doğdu ve diğer klonlanmış hayvanlarda görülen sağlık sorunlarından uzak bir yaşam sürdü.
Dünyada klonlama çalışmalarında önemli başarılar elde edilmiştir. İlk klonlanan memeli olan Dolly’den sonra, farklı ülkelerde çeşitli hayvan türleri başarıyla klonlanmıştır. Türkiye’de de İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nde gerçekleştirilen çalışmalar sonucunda Oyalı adlı koyun klonlanmış ve 4,5 yıl yaşamıştır.
Ancak klonlanan hayvanların çoğu, doğumdan sonra veya yaşamlarının erken dönemlerinde çeşitli sağlık sorunlarıyla karşılaşıyor. Bilim insanları, klonlama teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte bu sorunların azalacağını ve klonlanan hayvanların yaşam sürelerinin uzayacağını umut ediyor.
Colossal Biosciences, ulu kurt araştırması sırasında geliştirilen yeni, daha az invaziv bir klonlama yaklaşımı kullanarak, nesli tükenmekte olan en kritik kurt türü olan kızıl kurtların iki yavrusunu da klonladıklarını duyurdu. Şirket, nesli tükenen hayvanları geri getirmek için kullanılan teknolojilerin, nesli tükenmekte olan hayvanları korumaya da doğrudan yardımcı olabileceğini umuyor.
Klonlanıp En Uzun Yaşayan Canlılar: Ulu Kurtlar, Oyalı, Dolly yazısı ilk önce BeeTekno yayınlanmıştır.
Okumaya devam et...