M
Mehmet
Misafir
Gökbilimciler, James Webb Uzay Teleskobu’nu kullanarak daha önce kuramsal sınırın 40 katı hızla madde yuttuğu düşünülen bir kara deliği yeniden inceledi. Yeni bulgular, önceki hesaplamaların toz nedeniyle yanıltıcı olabileceğini ortaya koydu.
Geçtiğimiz Kasım ayında (2024), James Webb Uzay Teleskobu verilerini kullanan gökbilimciler, evrenin erken dönemlerinde, Büyük Patlama’dan sadece 1.5 milyar yıl sonra var olan bir kara deliğin, maddeyi kuramsal olarak mümkün olandan çok daha hızlı yutuyor gibi göründüğünü rapor etmişti. LID-568 olarak adlandırılan bu kara deliğin, evren tarihinde bu kadar erken bir zamanda bu denli büyük olması da dikkat çekiciydi.
Yeni yapılan araştırma, bu aşırı beslenme hızının bir fazla tahmin olabileceğini düşündürüyor. James Webb Teleskobu’nun gözlemleri yeniden incelendiğinde, kara deliğin aslında aşırı bir durumda olmadığı doğrulandı. Araştırmacılar, kara deliğin yoğun toz bulutları tarafından gizlendiğini ve bunun da önceki hesaplamalarda hatalara yol açtığını buldu.
James Webb Teleskobu’nun kızılötesi ışığı kullanma yeteneği, tozdan optik ışıktan çok daha az etkilenir. Bu farklı yaklaşım, gökbilimcilerin kara deliğin kütlesini yeniden hesaplamasına olanak sağladı. Yapılan düzeltmeyle, kara deliğin kütlesinin bir milyar güneş kütlesinin biraz altında olduğu belirlendi ki bu, önceki tahminden yaklaşık 40 kat daha fazla bir değer.
Kara deliğin kütlesi düzeltildikten sonra, madde yutma hızıyla ilişkili parlaklığı yeniden hesaplandı. Sonuçlar, gözlemlenen parlaklığın kuramsal sınırla (Eddington limiti) oldukça yakın olduğunu gösterdi. Gökbilimciler, bu nedenle, gözlemlendiği sırada kara deliğin aşırı hızlı beslenme aşamasında olmadığını, sadece toz bulutuyla çevrili olduğunu belirtiyor.
Kuramsal sınır olarak bilinen Eddington limiti, kara deliğin çevresindeki maddenin yayabileceği maksimum ışık miktarı ve maddeyi ne kadar hızlı emebileceği ile ilgili bir dengeyi ifade eder.
James Webb Teleskobu, Çok Hızlı Beslendiği Sanılan Kara Deliğin Durumuna Açıklık Getirdi yazısı ilk önce BeeTekno yayınlanmıştır.
Okumaya devam et...
Daha Önceki Gözlemler Ne Anlatıyordu?
Geçtiğimiz Kasım ayında (2024), James Webb Uzay Teleskobu verilerini kullanan gökbilimciler, evrenin erken dönemlerinde, Büyük Patlama’dan sadece 1.5 milyar yıl sonra var olan bir kara deliğin, maddeyi kuramsal olarak mümkün olandan çok daha hızlı yutuyor gibi göründüğünü rapor etmişti. LID-568 olarak adlandırılan bu kara deliğin, evren tarihinde bu kadar erken bir zamanda bu denli büyük olması da dikkat çekiciydi.
James Webb Teleskobu Gerçeği Ortaya Koyuyor
Yeni yapılan araştırma, bu aşırı beslenme hızının bir fazla tahmin olabileceğini düşündürüyor. James Webb Teleskobu’nun gözlemleri yeniden incelendiğinde, kara deliğin aslında aşırı bir durumda olmadığı doğrulandı. Araştırmacılar, kara deliğin yoğun toz bulutları tarafından gizlendiğini ve bunun da önceki hesaplamalarda hatalara yol açtığını buldu.
Yeni Hesaplamalar Ne Gösteriyor?
James Webb Teleskobu’nun kızılötesi ışığı kullanma yeteneği, tozdan optik ışıktan çok daha az etkilenir. Bu farklı yaklaşım, gökbilimcilerin kara deliğin kütlesini yeniden hesaplamasına olanak sağladı. Yapılan düzeltmeyle, kara deliğin kütlesinin bir milyar güneş kütlesinin biraz altında olduğu belirlendi ki bu, önceki tahminden yaklaşık 40 kat daha fazla bir değer.
Kara deliğin kütlesi düzeltildikten sonra, madde yutma hızıyla ilişkili parlaklığı yeniden hesaplandı. Sonuçlar, gözlemlenen parlaklığın kuramsal sınırla (Eddington limiti) oldukça yakın olduğunu gösterdi. Gökbilimciler, bu nedenle, gözlemlendiği sırada kara deliğin aşırı hızlı beslenme aşamasında olmadığını, sadece toz bulutuyla çevrili olduğunu belirtiyor.
Kuramsal sınır olarak bilinen Eddington limiti, kara deliğin çevresindeki maddenin yayabileceği maksimum ışık miktarı ve maddeyi ne kadar hızlı emebileceği ile ilgili bir dengeyi ifade eder.
James Webb Teleskobu, Çok Hızlı Beslendiği Sanılan Kara Deliğin Durumuna Açıklık Getirdi yazısı ilk önce BeeTekno yayınlanmıştır.
Okumaya devam et...
Toz bulutlarının kara delik gözlemlerini nasıl etkileyebileceğini gösteren güzel bir örnek olmuş. James Webb'in kızılötesi gözlem yeteneğinin buradaki önemi de çok açık. Önceki tahminlerin 40 kat daha fazla olduğunu öğrenmek şaşırtıcı ama aynı zamanda bilimsel sürecin doğasını göstermesi açısından da güzel. Demek ki, evrenin gizemlerini çözmek için daha çok araştırma ve gelişmiş teknolojilere ihtiyacımız var. Bu keşif, uzayın derinliklerindeki bu gizemli nesneleri anlama yolunda önemli bir adım.
