M
Mehmet
Misafir
Oxford Üniversitesi’nden bilim insanları, yapay zeka kullanarak yaptıkları kapsamlı bir araştırmayla kuş şarkılarının da tıpkı insan müziği ve lehçeleri gibi zamanla evrim geçirdiğini ortaya koydu. Araştırmaya göre, kuş popülasyonlarındaki yaş dağılımı ve göç hareketleri, şarkıların değişiminde kilit rol oynuyor.
Bilim insanları uzun süredir kuşların müzikal repertuvarının topluluklarındaki değişimlerden etkilendiğini düşünüyordu, ancak bunu kanıtlamak zordu. Bu teoriyi test etmek için araştırmacılar, İngiltere’deki Wytham Ormanı’nda yaşayan büyük baştankara (parus major) kuşlarının şarkılarını üç yıl boyunca kaydetti. Bu bölge, kuş popülasyonu hakkında 77 yıllık veriye sahip olması nedeniyle seçildi.
Toplamda 20.000 saati aşan 109.000 farklı şarkı kaydı elde edildi. Bu devasa veri setini analiz etmek ve şarkıları 242 farklı kuşa atfetmek için derin metrik öğrenme adı verilen bir yapay zeka modeli kullanıldı. Yapay zeka, kuşları şarkılarından tanıyarak hangi şarkıların ne kadar farklı olduğunu belirledi.
Analizler, kuş şarkılarının evriminde demografik yapının önemli olduğunu gösterdi. Benzer yaşlardaki kuşlar benzer şarkıları söylerken, yaş aralığı geniş topluluklarda şarkı çeşitliliği artıyor. İlginç bir bulgu ise, yaşlı kuşların artık popüler olmayan eski şarkıları söylemeye devam ederek bir nevi “şarkı arşivi” görevi görmesiydi. Yaşlı bir kuş öldüğünde, onunla birlikte o eski şarkılar da kayboluyor ve bu durum, genç nesillerin yeni şarkıları daha hızlı öğrenmesiyle müzikal evrimi hızlandırıyor.
Göçün ise şarkı değişim hızını yavaşlattığı gözlemlendi. Göç eden kuşlar yeni şarkılar getirmek yerine, geldikleri yerdeki popüler şarkılara adapte oluyorlar. Bu da topluluklar arasında daha fazla hareketlilik oldukça şarkıların birbirine benzemesine (homojenleşme) yol açıyor. Tersine, yerleşik kalan ve az göç eden topluluklar ise kendilerine özgü, başka yerlerde duyulmayan “yerel hit” şarkılar geliştiriyor.
Araştırmanın başyazarı Nilo Merino Recalde, “Tıpkı insan topluluklarının farklı lehçeler ve müzik gelenekleri geliştirmesi gibi, bazı kuşların da zamanla gelişen yerel şarkı kültürleri vardır. Çalışmamız, popülasyon dinamiklerinin (kuşların gelip gitmesi) bu kültürel öğrenme sürecini nasıl etkilediğini tam olarak gösteriyor,” dedi. Bulguların, kuş topluluklarındaki değişimleri izlemek için şarkı analizlerinin kullanılabileceği koruma çalışmaları açısından da önemli olabileceği belirtildi. Araştırma, 7 Mart 2025’te Current Biology dergisinde yayınlandı.
Yapay Zeka Ortaya Çıkardı: Kuş Şarkıları da Zamanla Değişiyor! yazısı ilk önce BeeTekno | Güncel Teknoloji Haberleri ve İncelemeler yayınlanmıştır.
Okumaya devam et...
20 Bin Saatlik Kayıt Yapay Zeka ile Analiz Edildi
Bilim insanları uzun süredir kuşların müzikal repertuvarının topluluklarındaki değişimlerden etkilendiğini düşünüyordu, ancak bunu kanıtlamak zordu. Bu teoriyi test etmek için araştırmacılar, İngiltere’deki Wytham Ormanı’nda yaşayan büyük baştankara (parus major) kuşlarının şarkılarını üç yıl boyunca kaydetti. Bu bölge, kuş popülasyonu hakkında 77 yıllık veriye sahip olması nedeniyle seçildi.
Toplamda 20.000 saati aşan 109.000 farklı şarkı kaydı elde edildi. Bu devasa veri setini analiz etmek ve şarkıları 242 farklı kuşa atfetmek için derin metrik öğrenme adı verilen bir yapay zeka modeli kullanıldı. Yapay zeka, kuşları şarkılarından tanıyarak hangi şarkıların ne kadar farklı olduğunu belirledi.
Yaş ve Göç Şarkıları Nasıl Etkiliyor?
Analizler, kuş şarkılarının evriminde demografik yapının önemli olduğunu gösterdi. Benzer yaşlardaki kuşlar benzer şarkıları söylerken, yaş aralığı geniş topluluklarda şarkı çeşitliliği artıyor. İlginç bir bulgu ise, yaşlı kuşların artık popüler olmayan eski şarkıları söylemeye devam ederek bir nevi “şarkı arşivi” görevi görmesiydi. Yaşlı bir kuş öldüğünde, onunla birlikte o eski şarkılar da kayboluyor ve bu durum, genç nesillerin yeni şarkıları daha hızlı öğrenmesiyle müzikal evrimi hızlandırıyor.
Göçün ise şarkı değişim hızını yavaşlattığı gözlemlendi. Göç eden kuşlar yeni şarkılar getirmek yerine, geldikleri yerdeki popüler şarkılara adapte oluyorlar. Bu da topluluklar arasında daha fazla hareketlilik oldukça şarkıların birbirine benzemesine (homojenleşme) yol açıyor. Tersine, yerleşik kalan ve az göç eden topluluklar ise kendilerine özgü, başka yerlerde duyulmayan “yerel hit” şarkılar geliştiriyor.
Koruma Çalışmaları İçin Yeni Bir Araç Olabilir
Araştırmanın başyazarı Nilo Merino Recalde, “Tıpkı insan topluluklarının farklı lehçeler ve müzik gelenekleri geliştirmesi gibi, bazı kuşların da zamanla gelişen yerel şarkı kültürleri vardır. Çalışmamız, popülasyon dinamiklerinin (kuşların gelip gitmesi) bu kültürel öğrenme sürecini nasıl etkilediğini tam olarak gösteriyor,” dedi. Bulguların, kuş topluluklarındaki değişimleri izlemek için şarkı analizlerinin kullanılabileceği koruma çalışmaları açısından da önemli olabileceği belirtildi. Araştırma, 7 Mart 2025’te Current Biology dergisinde yayınlandı.
Yapay Zeka Ortaya Çıkardı: Kuş Şarkıları da Zamanla Değişiyor! yazısı ilk önce BeeTekno | Güncel Teknoloji Haberleri ve İncelemeler yayınlanmıştır.
Okumaya devam et...